Burun Kemiği Eğrilikleri
Ne İşe Yarar ?
Burun yüzün ortasında yer alan ve solunum sisteminin ilk başlangıç organıdır. Burnun temel görevlerinden birisi soluduğumuz havayı nemlendirmek,ısıtmak ve süzmek ve akciğerler için hazır hale getirmektir. Bu işlevi içini kaplayan mukozanın (burun içi cildi) çok özel yapısı sayesinde gerçekleştirebilir.
Burun içindeki büyük boşluğu iki eşit parçaya ayıran septum olarak adlandırılan bir burun orta bölmesi vardır Bu bölme burun dış kısmına yakın kısımda kıkırdak ve daha içeride de kemikten oluşur, bu kıkırdak ve kemik yapının üzeri mukoza ile kaplıdır. Burun boşluklarının yan duvarında ise doğal burun etleri (konka) vardır. Bu etlerde burna giren havanın ısıtılması, nemlendirilmesi ve süzülmesine katkıda bulunurlar.
Burun tıkanıklığı genel olarak üç temel nedene bağlıdır.
• Burun orta bölmesi eğriliği (septum deviasyonu),
• Burun yan duvar etlerinde büyüme (konka hipertrofisi, konka bulloza, polip)
• Burun mukozası şişmesi (nezle, rinit, allerjik rinit)
Burun tıkanıklığı yapan nedenlerin hepsinin ortaya konması için hastalardan alınan sağlıklı bilgi, klasik burun muayenesi, gerek görüldüğünde burun içinin endoskopik muayenesi, hatta bilgisayarlı tomografik incelemesi gereklidir. Cerrahi girişim ile burun orta bölmesi eğriliği ve burun yan duvar etlerinde büyümelere müdahele edilebilir ve iyileşme sağlanabilir. Ancak mukoza şişmesi ile ilgili sorunlar cerrahi ile giderilemez. Burun tıkanıklığı kişi için sorun haline gelmişse, yani kişi günün büyük bir bölümünü burundan değil de ağızdan nefes alarak geçiriyorsa operasyon yaşam kalitesini düzeltmek için düşünülmelidir.
Ameliyatı Ne Zaman Yapılmalı ?
Burun bölmesinin eğriliği, hem çevresindeki yüz kemiklerinin farklı gelişimlerine bağlı çekilmeler sebebiyle, hem de doğum sırasında oluşabilen darbeler sonucu oluşabilir.İnsanların %80 inde burun orta bölmesi tam olarak düz değildir.Bu eğriliğin düzeltilmesi için hastanın şikayetlerinin olması gereklidir.Bu şikayetler;
• Burun tıkanıklığı, horultulu solunum,
• Baş veya yüz ağrısı,
• Tekrarlayan sinüs iltihapları,
• Gırtlak ve bronş iltihaplari,
• Östaki borusu tıkanıklığına bağlı kulak zarında çökme ve orta kulak iltihaplarına eğilim.
• Burun kanamaları
• Aspirin, ibuprufen veya E-vitamini içeren ilaçlar almayınız. Vermidon, novalgin gibi ağrı kesiciler gereğinde kullanılabilir.
• Sigara, alkol,pipo ve puro gibi nikotin içeren tüm tütünlerden uzak durunuz. Nikotin sağlıklı kan dolaşımını ve sonuçta da başarılı bir ameliyat sonucunu etkileyebilir ve komplikasyonlara neden olabilir. Ayrıca anestezi sırasında sizi daha yüksek bir risk grubuna sokar.
• C vitamini günde üç kez 1000 mg olarak alınabilir. Çünkü C vitamini yara iyileşmesine yardımcıdır.
Ameliyat burun içinden yapılır. Burun mukozası kesilir ve burun bölmesinin eğri olan kısmının üzerinden ayrılır. Kıkırdak ve kemikteki eğri ve fazla olan kısımlar çıkartılarak veya yeniden şekillendirilerek burun bölmesi düzeltilir. Yani amaç eğri olan burun ortasındaki duvarı düz bir duvar haline getirmektir. Daha sonra ayrılan mukozanın bu duvara yeniden yapışması için dikiş atılır ve gerekirse tampon veya silikon kalıp yerleştirilir. Eğer burun içindeki etler de (konkalar) çok büyük ve solunumu zorlaştırıyorsa, aynı zamanda burun etlerine de müdahale edilebilir.
Girişim genel, lokal (bölgesel) veya hafif anestezi(sedasyon) ile beraber lokal anestezi altında yapılabilir. Hasta ve hekim karşılıklı konuşarak anestezi ye karar verir.
• Ameliyattan sonra yerleştirilen destek ateller veya tamponlar nedeniyle burnunuz kısmen veya tamamen tıkalı olabilir ve ağızdan nefes almanız gerekebilir.
• Ameliyattan sonra burun salgıları artacak ve hem önden, hem de genizden pembe renkli bir akıntı görülecektir. Bu kanama değildir ve ameliyattan sonra giderek azalacak şekilde destekler veya tamponlar alınana kadar devam edecektir.
Burun içi mukozasında sorun yoksa burun kemiği eğriliği düzeltildiğinde başarı şansı %100 e yakındır. Ender olarak, düzeltilen kıkırdağın kayması veya kıkırdak ta ki aşırı gerginlik nedeni ile burun solunumu tekrar bozulabilir. Bu durum burun etlerinde şişlik olması durumunda da görülebilir. Bazen tekrar bir düzeltme gerekebilir. Bu ameliyatın alerjik rinit gibi burun mukozasına bağlı sorunları ortadan kaldırmadığını hatırlamak gerekir.
İyi yapılmış bir ameliyat sonrası burunda şekil bozukluğu veya çökme olmaz. Sadece burun orta bölmesindeki eğriliğe bağlı burun sırtında sağ veya sola eğrilik varsa bu ameliyatla düzelme şansı vardır.Son yıllarda burun orta bölmesi eğrilikleri düzeltilirken hastalarımız dan burun dışının düzeltilmesi isteği gelmektedir bu durumdan yapılan estetik –fonksiyonel burun ameliyatı çok farklı özellikler gösterir.Bu ameliyat burun estetiği ve revizyon burun estetiği başlığı altında anlatılmıştır.
Olur Mu ?
Ameliyat sonrası yanlara doğru açılan mukoza yaprakları dikiş ile yaklaştırılabilirse tampon koymadan da bu ameliyat sonlandırılabilir. Son yıllarda kullanılan silikon tamponlar hem burun orta mukozası için destek görevi görürken hem de hastanın burundan kısmen nefes almasını sağlamakta ve çok az sıkıntıya neden olmaktadır.Silikon tamponlar 2- 7 gün arası burunda kalabilir.
Genel olarak yüzdeki kemik ve kıkırdak gelişiminin durduğu 18 yaşından sonra ameliyat yapmak daha uygundur. Ayrıca hastanı aşırı problemlerinin olduğu durumlarda 18 yas altında sınırlı şekilde uygulanabilir.
• Burnunuzu çarpmamaya özen gösterin ve elinizle hareket ettirmeyin.
• Doktorunuzun önerdiği ilaçları düzenli kullanın.
• Doktorunuz izin verene kadar burnunuzu sümkürerek temizlemeyin.
• Burnunuza kesinlikle musluk suyu çekmeyin.
• Uzun süreli ve çok sıcak olmamak koşuluyla banyo yapabilirsiniz.
• Ameliyattan sonra burunda kuruma hissi ve içinde kabuklanmalar meydana gelebilir. Bunları en aza indirmek için hazır veya evde hazırlanan tuzlu su ile burun yıkama kullanılabilir.
• Sigara içilmemelidir.Sigara dokularda kanlanma bozukluğu ve burun orta bölmesinde delinmelere neden olabilir.
• Tamponu kendiniz çıkartmaya çalışmayın.
• Burun içindeki tam iyileşme 2-6 hafta arasında tamamlanacaktır. Bu süre içinde doktorunuzun önerdiği kontrolere düzenli gidin.